Brytyjskie pieniądze dotyczą większości Polek i Polaków. Spora część naszych rodaków wyemigrowała do Zjednoczonego Królestwa, przede wszystkim zarobkowo. Nic w tym dziwnego, gdyż zarobki w funtach są nieustająco bardzo atrakcyjne. Każdy, kto planuje swój pobyt na Wyspach Brytyjskich powinien przed wyjazdem zapoznać się z brytyjską walutą. Miejmy na uwadze, że Wielka Brytania składa się z Anglii, Walii, Szkocji oraz Irlandii Północnej i pomimo obowiązującego funta szterlinga, w krajach takich jak Szkocja i Irlandia Północna możemy natknąć się na inne rodzaje funta: szkockiego oraz irlandzkiego. Jakie różnice występują pomiędzy tymi jednostkami monetarnymi? Co warto wiedzieć o brytyjskiej walucie? Jak wyglądają obecne banknoty i monety? Co z wersjami polimerowymi banknotów? Zapraszamy do lektury!
Spis treści
Brytyjskie pieniądze
Brytyjskie pieniądze to przede wszystkim dobrze wszystkim znane funty szterlingi. Instytucją, któa emituje środki pieniężne jest Bank of England. To drugi najstarszy bank centralny na świecie. Szkockie i Irlandzkie banki wypuszczają do obiegu także swoje wersje funtów, czyli szkockie i irlandzkie. Stanowią one coś w rodzaju weksla, co oznacza że nie są one prawnym środkiem płatniczym. Wersja szkocka i irlandzka jest dopuszczona do obiegu, ale w Anglii czy Walii banknoty te mogą nie być honorowane. Dodatkowo możemy mieć problem z ich wymianą w kantorach poza granicami Wielkiej Brytanii. Po pierwsze są one wymieniane po niższym kursie niż funt brytyjski lub nie są akceptowane. Sytuacja związana z pieniędzmi na Wyspach Brytyjskich może wydawać się dość skomplikowana, w szczególności dla emigrantów. Zapoznając się z poniższym artykułem pozbędziesz się wątpliwości, a kwestia brytyjskiej waluty będzie dla Ciebie przejrzysta.
Waluta brytyjska
Funt szterling to oficjalna waluta Wielkiej Brytanii. Jest uznawana za najstarszą walutę świata, a jej historia sięga końca ósmego wieku naszej ery. W Zjednoczonym Królestwie funkcjonuje prawo, według którego Szkocja i Irlandia Północna mają pozwolenie na emitowanie własnej waluty. Zarówno banki szkockie, jak i irlandzkie korzystają z tego prawa, dlatego na ich terenie w obiegu obok funta brytyjskiego funkcjonuje kolejno: funt szkocki oraz funt irlandzki. Jeśli planujesz wyjechać do Szkocji lub Irlandii Północnej to istnieje duże prawdopodobieństwo, że wejdziesz w posiadanie ich lokalnych banknotów, z którymi możesz mieć problem chcąc dokonać płatności na terenie Anglii i Walii. Nie ma jednak podstaw do obaw, ponieważ w brytyjskich kantorach bez problemu wymienisz funty szkockie i irlandzkie na funty szterlingi. Jednostkowo wartość ich jest taka sama i nie podlega wahaniom kursowym. Problem może pojawić się podczas próby ich wymiany w Polsce.
Gdzie obowiązuje funt szterling?
Warto wiedzieć, że oprócz terenów Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii Północnej, funt szterling jest także walutą na terytoriach zależnych od Wielkiej Brytanii, takich jak:
- Brytyjskie Terytorium Antarktyczne,
- Falklandy,
- Gibraltar,
- Wyspy Świętej Heleny,
- Guernsey,
- Wyspy Man,
- Jersey,
- Georgia Południowa.
Podział brytyjskiej waluty
Podział dziesiętny brytyjskiej waluty został wprowadzony w 1971 roku. Wcześniej funt szterling podzielony był na 240 pensów i 20 szylingów. Obecnie występują następujące nominały monet:
- 1 pens,
- 2 pensy,
- 5 pensów,
- 10 pensów,
- 20 pensów,
- 50 pensów,
- 1 funt,
- 2 funty.
Na terenie Wielkiej Brytanii w obiegu są również banknoty o nominałach:
- 5 funtów,
- 10 funtów,
- 20 funtów,
- 50 funtów.
Co ciekawe! Niektóre banki emitują dodatkowe nominały banknotów: 1 funt i 100 funtów. Banknot o wartości 1 funta możemy spotkać przede wszystkim w Szkocji, natomiast 100 funtów możemy znaleźć zarówno w Szkocji, jak i Irlandii Północnej.
Funt szterling / brytyjski
Funt brytyjski stanowi jedną z jedną z pięciu najważniejszych walut na świecie obok euro, dolara amerykańskiego, jena japońskiego oraz chińskiego juana. Nazwa funt pochodzi od łacińskiego słowa „libra” lub „libra pondo”, co oznacza wagę funta. Słowo „szterling” zostało dodane w celu odróżnienia brytyjskiej waluty od jednostki wagi „funt”. Symbol £ wywodzi się od litery „L” w znaku wagi. W skróconym zapisie funta oznaczamy GBP (Great Britain pound).
Wizerunki na funtach brytyjskich
Zgodnie z brytyjską tradycją na walucie znajduje się wizerunek panującego w państwie władcy. Ponadto na rewersie znajdują się portrety ważnych osobistości, które miały wpływ na historię Zjednoczonego Królestwa. Obecnie każdy banknot ma na awersie wizerunek królowejElżbiety II, natomiast na rewersie znajdują się kolejno:
- 5 funtów – na wersji papierowej znajduje się wizerunek Elizabeth Fry (angielska działaczki społecznej), a na wersji polimerowej – Winston Churchill (były premier Wielkiej Brytanii),
- 10 funtów – na rewersie wersji papierowej widnieje wizerunek Karola Darwina (twórca teorii ewolucji), a na wersji polimerowej – Jane Austen (angielska pisarka),
- 20 funtów – rewers wersji papierowej zdobi podobizna Adama Smitha (wybitnego filozofa), a wersji polimerowej – Williama Turnera (prekursora angielskiego impresjonizmu),
- 50 funtów – na rewersie wersji papierowej został umieszczony wizerunek Matthew Boultona oraz Jamesa Watta (angielskich inżynierów), a na wersji polimerowej podobizna Alana Turinga (wybitnego brytyjskiego matematyka).
Wersje polimerowe
The Bank of England sukcesywnie wprowadza polimerowe wersje banknotów do oficjalnego obiegu. Obecnie funkcjonują już wszystkie 4 wersje. Pierwszym tzw. pieniądzem plastikowym, który pojawił się w Wielkiej Brytanii był banknot 5-funtowy. Data jego wprowadzenia przypadła na 13 września 2016 roku. Ostatnim wprowadzonym pieniądzem polimerowym jest banknot 50-funtowy, który został wprowadzony do obiegu 21 czerwca 2021 roku.
Banknoty polimerowe produkuje się z trwalszych materiałów, któe nie są tak podatne na uszkodzenia, jak pieniądze papierowe. Dodatkową ich zaletą jest to, że są odporne na fałszerstwa, są bardziej przyjazne środowisku oraz tańsze w produkcji. Wszystko to sprawia, że jakość gotówki w obiegu się zwiększa.
Ciekawostka! Czy wiesz, jak zarabiać na kryptowalutach?
Funt szkocki
Funt szkocki emituje się wyłącznie w formie banknotów przez trzy największe szkockie banki: Bank of Scotland, Clydesdale Bank i The Royal Bank of Scotland. W celu ułatwienia identyfikacji, wszystkie trzy banki używają kolorystyki podobnej banknotów co Bank of England. Rozmiar banknotów jest również taki sam. W marcu 2015 roku w Szkocji do obiegu zostały wprowadzone banknoty polimerowe, które ostatecznie wyparły wersję papierową. Pierwszym bankiem wydającym polimerowe banknoty był Clydesdale Bank.
Komentarze