Podatek od darowizny w Polsce to coś o czym niestety często zapominamy, gdy jesteśmy prawowitym beneficjentem przekazu pieniężnego. Dlaczego? Tak, jak w każdym innym kraju, tak i w Polsce należy pamiętać o obowiązkowym uiszczeniu podatku od darowizny. Jaka jest jego wysokość? Zależy to od dwóch czynników. Po pierwsze od tego, jaką kwotę otrzymaliśmy. Natomiast drugim czynnikiem jest rodzaj pokrewieństwa, czy też relacja łącząca ofiarodawcę z obdarowanym. Żeby się dowiedzieć więcej, zapraszamy Państwa serdecznie do lektury!
Spis treści
- Jaka jest definicja terminu?
- Kategorie podatkowe w PL
- Kwota wolna od podatku?
- Ile trzeba będzie zapłacić?
- Uregulowanie należności!
- Pigułka – czy/gdzie/kiedy?
Podatek od darowizny w Polsce – podstawowe informacje
Podatek od darowizny w Polsce może wzbudzać u większości osób pewne uczucie niepewności. Jest to jak najbardziej zrozumiałe. Z jednej strony wiadomo, że darowizna, którą otrzymaliśmy od bliskiej rodziny nie podlega opodatkowaniu. Natomiast z drugiej strony nie każdy przypadek jest identyczny, przez co trzeba rozpatrywać tą kwestię indywidualnie. Szczegółowe informacje w tym temacie prezentujemy tuż poniżej!
Darowizna w Polsce
Czym tak naprawdę jest darowizna w Polsce? Najkrócej rzecz ujmując, jest to dobro, które darczyńca zupełnie nieodpłatnie przekazuje wybranej przez siebie osobie. Najczęściej za przedmiot stanowiący formę darowizny uznaje się nieruchomości (mieszkanie/dom), prawo (prawo własności), jak również pieniądze (gotówka/przekazy pieniężne). Zgodnie z literą polskiego prawa, podatek od darowizny w Polsce oczywiście obowiązuje, o czym nie wszyscy zdają sobie sprawę. Średnio opodatkowanie może wynieść od 3 aż do 20%. W jakich sytuacjach musimy uregulować należność wobec fiskusa? Sprawdźmy!
Uwaga! Jeśli przebywacie na Wyspach Brytyjskich to pamiętajcie, że podatek od darowizny w UK różni się od tego w Polsce.
Grupy podatkowe – darowizna
Jak już wiemy, wartość opodatkowania wynika z dwóch rzeczy. Pierwszą jest kwota, jaką nas obdarowano, a drugą stopień pokrewieństwa, jaki łączy darczyńcę i beneficjenta przekazu pieniężnego. Powszechnie wyróżnia się trzy grupy podatkowe, do których zaliczają się członkowie rodziny oraz inne bliskie osoby.
1 grupa podatkowa
Pierwszą grupę podatkową co zrozumiałe, stanowią osoby najbardziej z Nami spokrewnione. Czyli:
- dzieci/wnuki i prawnuki – wstępni;
- rodzice, dziadkowe oraz pradziadkowie – zstępni;
- małżonkowie;
- pasierb;
- ojczym/macocha;
- rodzeństwo;
- teściowie;
- zięć/synowa.
W 2020 roku wprowadzono zmiany w przepisach, wskutek czego od tego czasu w ramach I grupy podatkowej zaliczają się także:
- osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka, a także pracujące z dziećmi w instytucjach opiekuńczo-wychowawczych. Do tego opiekunowie regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych;
- wychowankowie rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka, placówek opiekuńczo-wychowawczych. Jak również regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych.
0 grupa podatkowa
Ciekawostką jest, że w I grupie podatkowej wyodrębnia się ponadto zerową grupę podatkową. Kto wchodzi w jej skład? Wszyscy wymienieni powyżej, jedynie oprócz teściów, zięciów oraz synowych.
2 grupa podatkowa
Drugą grupę podatkową tworzą osoby spokrewnione z Nami w tzw. linii bocznej. Mowa tu więc o:
- dzieciach, wnukach oraz prawnukach rodzeństwa;
- małżonkach rodzeństwa (szwagier/bratowa);
- rodzeństwie rodziców;
- rodzeństwie współmałżonków (szwagier/ka).
3 grupa podatkowa
Ostatnia, czyli trzecia grupa podatkowa jest zdecydowanie najprostsza do omówienia. Wchodzą w nią bowiem osoby, które nie zaliczają się do żadnej z powyższych, czyli zerowej, pierwszej oraz drugiej.
Limity podatkowe
Jak to bywa w kwestii podatków, tak i tutaj obowiązują pewne ulgi podatkowe. Mianowicie, każdej grupie podatkowej ustalono tzw. limit opodatkowania od darowizny. Chodzi o kwotę wolną od podatku. Należy pamiętać, że podatek obejmie wyłącznie tą część darowizny, która przewyższyła wyznaczony limit. Jak przedstawiają się więc limity na podatek od darowizny w Polsce dla wszystkich trzech grup? Zobaczmy!
- I – 9.637 PLN;
- II – 7.276 PLN;
- III – 4.902 PLN.
Ile wynosi podatek od darowizny?
Najważniejszą kwestią tego tematu jest bez wątpienia to, ile faktycznie przyjdzie nam zapłacić za podatek od darowizny w Polsce. Oblicza się go zgodnie z kwotą, która przekroczyła limit opodatkowania i według progów podatkowych. Tak, jak w kwocie wolnej od podatku od darowizny, tak i tutaj wyznaczono 3 progi:
- 10.278 PLN;
- 20.556 PLN;
- 10.278 PLN – 20.556 PLN.
Progi podatkowe
Jak szczegółowo wyglądają progi podatkowe w Polsce, uwzględniając wszystkie trzy grupy podatkowe? I grupa podatkowa może uiścić podatek opiewający na:
- 3%, jeśli kwota darowizny nie przekroczy 10.278 zł;
- 308,30 zł oraz 5% wartości przekraczającej próg, gdy darowizna zawiera się w przedziale od 10.278 zł do 20.556 zł;
- 822,20 zł oraz 7% wartości przewyższającej próg, jeżeli wartość darowizny jest większa niż 20.556 zł.
Druga grupa podatkowa także obejmuje trzy progi podatkowe od darowizny:
- 7%, jeśli kwota darowizny nie przekroczy 10.278 zł;
- 719,50 zł oraz 9% wartości nadwyżki progowej, kiedy darowizna wynosi pomiędzy 10.278 zł do 20.556 zł;
- 1.644,50 zł oraz 12% wartości ponadprogowej, gdy kwota darowizny jest wyższa niż 20.556 zł.
Trzecia grupa podatkowa oznacza rzecz jasna najwyższe podatki, które podzielono na trzy warianty:
- 12%, jeżeli darowizny nie przekraczają kwoty 10.278 PLN;
- 1233,40 zł oraz 16% nadwyżki progowej, kiedy darowizna mieści się w przedziale 10.278 zł, a 20.556 zł;
- 2877,90 zł oraz 20% nadwyżki progu podatkowego, jeśli kwota darowizna przewyższa 20.556 zł.
Podatek od darowizny w Polsce
Kto musi uiścić należność za podatek od darowizny w Polsce? Pytanie retoryczne, lecz kto pyta nie błądzi. A więc, każda osoba obdarowana, która jest zobligowana do opłacenia tego typu opodatkowania. Jednak uwzględniono przypadki, które przewidują możliwość zwolnienia z obowiązku płatności. Po pierwsze, nie musimy płacić podatku, gdy kwota darowizny mieści się w przedziale kwoty wolnej od podatku. Poza tym, jeśli w następnych pięciu latach darczyńca przekaże temu samemu beneficjentowi inne dobra, to łączna kwota darowizn sumuje się. Podatek od darowizny w Polsce wówczas nalicza się od tej sumy, oczywiście gdy przekracza ona kwotę wolną od podatku.
Zwolnienie z podatku od darowizny
Jak można uzyskać pełne zwolnienie z obowiązku opłacenia podatku od darowizny? Jest to możliwe tylko wtedy, gdy zaliczamy się do zerowej grupy podatkowej. W tym celu musimy zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego w przeciągu 6 miesięcy od chwili otrzymania darowizny. Dodatkowo uzupełniamy formularz SD-Z2, lecz można to zrobić online lub stacjonarnie w urzędzie.
Pamiętajcie! Jeżeli darowiznę stanowiły pieniądze, oprócz tego konieczne jest załączenie potwierdzenia przelewu na konto beneficjenta.
Czy darowiznę trzeba zgłosić do Urzędu Skarbowego?
No właśnie, trzeba czy nie trzeba? Okazuje się, że nie zawsze! Do wyjątków należą sytuacje, gdy darowizny nie przekraczają kwoty wolnej od podatku. A także, gdy sporządzono umowę darowizny u notariusza. W takich przypadkach nie mamy obowiązku poinformowania “skarbówki” o otrzymaniu, bądź przekazaniu darowizny.
Gdzie zapłacić podatek?
Zazwyczaj podatek od darowizny w Polsce opłaca się w wyznaczonym urzędzie skarbowym. Natomiast, gdy umowę darowizny podpisujemy przed notariuszem, to wówczas należność podatkową uiszczamy w biurze notarialnym. Notariusz następnie przekazuje otrzymany podatek do urzędu skarbowego.
Kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizny?
Jaki jest czas na uregulowanie należności wobec fiskusa? W tej sytuacji osoby z I grupy podatkowej mają 6 miesięcy na zgłoszenie darowizny. Zaś te z II i III grupy muszą to zrobić w ciągu miesiąca. Następnie po tym czasie, beneficjent ma jedynie 14 dni na zapłatę podatku. Czas ten liczy się od daty, kiedy doręczono nam stosowną decyzję o wysokości podatku od darowizny. Organem ją wydającym jest Urząd Skarbowy.
Komentarze