Macierzyńskie w UK

Gratulacje, zostaniesz mamą w Anglii! Z jednej strony najprawdopodobniej czujesz się najszczęśliwszą kobietą na Wyspach Brytyjskich, a z drugiej boisz się o przyszłość swoją i maluszka. W dodatku Twój odmienny stan powoduje, że jesteś troszkę rozkojarzona. Dlatego namawiamy Cię – przeczytaj nasz poradnik dla kobiet w ciąży. Bądź świadoma, na jakie świadczenia macierzyńskie w UK możesz liczyć. 

Spis treści

• Darmowe leki i dentysta
• Szczepionka przeciw krztuścowi
• Program zdrowy start 
• Płatny czas wolny na opiekę przedporodową
• Macierzyńskie
• Maternity Allowance
• Tacierzyńskie
• Becikowe 

Darmowe leki i dentysta na NHS w Anglii

Dobrze wiedzieć, że jeśli jesteś w ciąży lub w ciągu ostatnich 12 miesięcy urodziłaś dziecko w Anglii, masz prawo do bezpłatnego leczenia stomatologicznego w ramach NHS oraz do darmowych leków. Aby otrzymać tą pomoc, podczas spotkania z położną poproś o zaświadczenie maternity exemption certificate (MatEx). Położna załatwi to za Ciebie. 

Zaświadczenie MatEx uprawnia do bezpłatnego leczenia stomatologicznego w ramach NHS oraz do darmowych leków w UK. Jest ważne jeden miesiąc wstecz od złożenia wniosku. Jeśli więc w ciągu miesiąca od złożenia wniosku poniosłaś jakieś wydatki na ten cel, będziesz mogła starać się o zwrot kosztów. Dodatkowo pamiętaj, że zaświadczenie MatEx jest ważne przez cały okres ciąży i przez kolejnych 12 miesięcy po spodziewanej dacie urodzenia dziecka lub, jeśli Twoje dziecko już się urodziło, 12 miesięcy od daty jego urodzenia. Oprócz tego, dzieci w Anglii otrzymują bezpłatne recepty od urodzenia do ukończenia 16 roku życia.

Szczepionka przeciw krztuścowi (kokluszowi) w ciąży

W 2012 roku w Wielkiej Brytanii doszło do ogólnokrajowej epidemii krztuśca. Jest to wysoce zakaźna choroba, która może powodować poważne komplikacje, w tym śmierć, zwłaszcza u małych dzieci. Dlatego od października 2012 roku premier Wielkiej Brytanii rozpoczął program oferujący kobietom w ciąży szczepienia przeciwko krztuścowi. Kobiety w ciąży mogą zdecydować się na szczepienie w dowolnym momencie po ukończonych 16 tygodniach ciąży (a nie tylko w trzecim trymestrze, jak to było do tej pory). Położna zazwyczaj informuje ciężarną o szczepionce podczas rutynowego badania około 20 tygodnia ciąży. O tym, dlaczego ta szczepionka jest ważna przeczytasz na stronie Vaccine Knowledge Project. 

Program zdrowy start (Healthy Start)

W ramach programu Healthy Start otrzymujesz kupony, za które możesz kupić mleko, mieszanki dla niemowląt, witaminy, owoce i warzywa dla kobiet w ciąży. Kwalifikujesz się do programu, jeśli: 

• jesteś w co najmniej 10 tygodniu ciąży lub masz dziecko poniżej czwartego roku życia, i otrzymujesz określone benefity lub; 
• jesteś w ciąży i masz mniej niż 18 lat. 

Możesz dowiedzieć się więcej  o programie na stronie internetowej Healthy Start

Płatny czas wolny na opiekę okołoporodową

Bez względu na to, jak długo jesteś zatrudniona u swojego pracodawcy, masz prawo do płatnego 100% czasu wolnego od pracy, na opiekę okołoporodową. Ten czas wolny jest dodatkiem do corocznego urlopu, możesz go wykorzystać na: 

• wizyty lekarskie i położne;
• wizyty zalecane przez lekarza, takie jak zajęcia ze szkoły rodzenia.

W miarę możliwości z odpowiednim wyprzedzeniem poinformuj pracodawcę o planowanych wizytach przedporodowych. Pamiętaj także, że do czasu wolnego przeznaczonego na opiekę okołoporodową powinnaś wliczyć czas dojazdu do i z każdej wizyty. Ojciec dziecka lub Twój partner mają prawo wziąć bezpłatny czas wolny od pracy. Dzięki temu może udać się z Tobą na dwie wizyty okołoporodowe (z maksymalnym limitem 6 godzin i pół godziny na każdą wizytę).

Macierzyńskie w UK, czyli  Statutory maternity pay and leave

Podobnie jak w Polsce zatrudnione kobiety w Anglii mogą liczyć na Macierzyńskie. Na macierzyńskie w UK składają się 52 tygodnie urlopu macierzyńskiego (Maternity leave), z czego płatnych (Maternity pay)  jest tylko 39 tygodni. Aby otrzymać Maternity pay podczas Maternity leave, musisz mieć:

• średnie zarobki w wysokości co najmniej 123 GBP tygodniowo oraz;
• pracować u swojego pracodawcy co najmniej 26 tygodni.

Ile wynosi Statutory maternity pay?

W zależności od zarobków w roku podatkowym 2024/25 Statutory maternity pay (SMP) wynosi:

• Przez pierwsze 6 tygodni 90% średnich tygodniowych zarobków przed opodatkowaniem; 
• przez następne 33 tygodnie  184,03 GBP lub 90% średnich tygodniowych zarobków w zależności od tego, która z tych kwot jest niższa;
• ostatnie 13 tygodni Maternity leave jest bezpłatne.

SMP jest wypłacane w taki sam sposób, jak wynagrodzenie na przykład miesięcznie lub tygodniowo. Podatek i składka na ubezpieczenie społeczne są potrącane normalnie.

Jak otrzymać Statutory maternity pay and leave?

Aby otrzymać Statutory maternity leave (urlop macierzyński), musisz poinformować pracodawcę o swoich planach przynajmniej  15 tygodni przed przewidzianym terminem porodu. 

Aby otrzymać Statutory maternity pay musisz powiadomić swojego pracodawcę z co najmniej 28-dniowym wyprzedzeniem o chęci rozpoczęcia ustawowego zasiłku macierzyńskiego. W celu dopełnienia formalności trzeba przedstawić zaświadczenie o ciąży. Jeśli nie należy ci się Statutory maternity pay możesz ubiegać się o Maternity Allowance. 

Maternity Allowance

Maternity Allowance to zasiłek od angielskiego rządu, jeśli nie możesz ubiegać się o ustawowy zasiłek macierzyński od pracodawcy. 

Komu należy się Maternity Allowance? Należy się on kobietom w ciąży i mamom po urodzeniu dziecka, które nie mogą ubiegać się o ustawowy zasiłek macierzyński, ponieważ:

• nie pracowały dla swojego pracodawcy wystarczająco długo lub;
• są samozatrudnione lub;
• Ich średnie wynagrodzenie wynosi mniej niż 123 GBP tygodniowo.

Ile wynosi Maternity Allowance? Kwota, którą otrzymujesz, zależy od tego, ile zarabiasz.
W zależności od Twoich zarobków w roku podatkowym 2024/25 możesz otrzymać:

• przez pierwsze 39 tygodni  181,03 GBP lub 90% średnich tygodniowych zarobków w zależności od tego, która z tych kwot jest niższa.

Aby otrzymać należy wypełnić formularz wniosku o zasiłek macierzyński (MA1)  

Kolejnym świadczeniem o którym warto pamiętać jest Ustawowy urlop ojcowski, o którym poniżej.

Statutory Paternity Leave and Pay (tacierzyńskie w UK) 

Statutory Paternity Leave and Pay to maksymalnie dwa tygodnie płatnego tacierzyńskiego urlopu w Anglii, aby także tato mógł zaopiekować się swoim nowym dzieckiem. Aby otrzymać tacierzyńskie w UK należy:

• być biologicznym ojcem dziecka oraz być partnerem matki dziecka

Dodatkowo ojciec dziecka musi:

• pracować u swojego pracodawcy przynajmniej 26 tygodni do 15 tygodnia poprzedzającego termin porodu oraz być zatrudnionym przez pracodawcę w momencie narodzin dziecka. 
• zarabiać co najmniej 123 GBP tygodniowo.

Ile wynosi tacierzyńskie w UK? W roku podatkowym 2024/25 Statutory Paternity Leave and Pay wynosi 181,03 GBP tygodniowo lub 90% średnich tygodniowych zarobków, w zależności od tego, która z tych kwot jest niższa.

Jak ubiegać się o tacierzyńskie w UK? Aby aplikować o tacierzyńskie na wyspach należy przekazać swojemu pracodawcy wypełniony formularz SC3 co najmniej 15 tygodni przed terminem porodu.

To jeszcze nie koniec informacji, kolejną rzeczą, o której warto wiedzieć jest Sure Start Maternity Grant. 

Sure Start Maternity Grant, czyli becikowe w UK

Sure Start Maternity Grant można podciągnąć pod nasze polskie becikowe w UK. Komu się należy? Jeśli twój maluszek będzie jedynym dzieckiem poniżej 16 roku życia, a Ty lub Twój partner otrzymujecie jedno z poniższych benefitów w Anglii:

• Pension Credit;
• Income Support;
• Universal Credit;
• Income-based Jobseeker’s Allowance;
• Income-related Employment and Support Allowance;
• Child Tax Credit; 
• Working Tax Credit, z dodatkiem za niepełnosprawność.

Otrzymasz wtedy jednorazową wypłatę w wysokości 500 funtów na pokrycie kosztów urodzenia dziecka. Jest to tak zwane becikowe w UK. Jeśli jesteś w ciąży mnogiej nie musisz spełniać pierwszego warunku, czyli możesz mieć już inne dzieci poniżej 16 roku życia. Aby aplikować o becikowe w UK należy wypełnić wniosek dostępny na stronie HMRC.

Ważne! O becikowe w Anglii możesz ubiegać się najwcześniej na 11 tygodni przed planowanym terminem porodu. Najpóźniej 6 miesięcy po urodzeniu dziecka.

Powyżej opisane świadczenia macierzyńskie w UK są typowo związane z ciążą i pojawieniem się na świecie nowego dziecka. Możliwe jednak, że należą Ci się inne dodatki. Przygotowaliśmy na ten temat informacje w osobnym artykule „Benefity w UK, czyli Universal Credit„.